Trầm Cảm Mãn Tính Là Gì? Hiểu Rõ Về Tình Trạng Tâm Lý Khó Chữa Trị

Trong thế giới tâm lý, trầm cảm mãn tính là một tình trạng kéo dài với những triệu chứng trầm cảm xuất hiện một cách liên tục và kéo dài từ thời gian dài. Khác với trầm cảm cấp tính, trầm cảm mãn tính đặc trưng bởi sự kéo dài và ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh của cuộc sống.

Trầm cảm mãn tính là gì ?

Trầm cảm mãn tính, một dạng trầm cảm kéo dài, là một trạng thái tâm lý mà người bệnh phải đối mặt với những triệu chứng đau lòng kéo dài ít nhất 2 năm. Trong khoảng thời gian này người bệnh phải trải qua sự mất mát không chỉ về tâm trạng mà còn là về năng lượng và hứng thú cuộc sống.

Người bị trầm cảm mãn tính thường xuyên chìm đắm trong những suy nghĩ tiêu cực về bản thân và cuộc sống. Họ thường không còn cảm nhận niềm vui hay hứng thú từ những hoạt động mà trước đây họ yêu thích. Thậm chí, thay vì đón nhận sự hứng khởi, họ rơi vào trạng thái tinh thần lặng lẽ và cảm giác vô giá trị.

Đặc điểm của trầm cảm mãn Tính

Thời gian kéo dài: Trầm cảm mãn tính kéo dài từ vài tháng đến nhiều năm, tạo ra một thách thức lớn cho người trải qua và những người xung quanh.
Khả năng hoạt động giảm sút: Người mắc bệnh thường trải qua giai đoạn mất hứng thú và sự giảm sút khả năng hoạt động, thậm chí là trong những hoạt động họ từng yêu thích.
Tư duy tiêu cực: Người bị trầm cảm mãn tính thường có xu hướng tư duy tiêu cực về bản thân, cuộc sống và tương lai.
Tư duy chậm chạp hoặc mất trí nhớ: Tư duy chậm chạp, khả năng tập trung giảm sút và thậm chí có thể xuất hiện các vấn đề về trí nhớ.
Giảm năng lượng và mệt mỏi: Người bị trầm cảm mãn tính thường cảm thấy mệt mỏi và thiếu năng lượng, ngay cả khi họ không thực hiện những hoạt động vất vả.

Nguyên nhân của bệnh trầm cảm mãn tính

Yếu tố gen: Yếu tố gen đóng một vai trò quan trọng trong mức độ rủi ro mắc bệnh trầm cảm mãn tính. Nếu có người thân trong gia đình mắc bệnh trầm cảm, nguy cơ mắc bệnh này tăng lên.
Yếu tố tâm lý: Các vấn đề tâm thần như căng thẳng, lo âu, và rối loạn tâm thần khác có thể làm tăng nguy cơ phát triển trầm cảm mãn tính.
Yếu tố sinh học: Các thay đổi hóa học trong não, đặc biệt là serotonin và dopamine, có thể đóng một vai trò quan trọng trong trầm cảm mãn tính.
Yếu tố môi trường: Áp lực từ môi trường, khủng hoảng gia đình, hay mất mát đau buồn cũng có thể góp phần vào sự phát triển của trạng thái trầm cảm mãn tính.

Cách chẩn đoán và điều trị

1. Cách chẩn đoán

Việc chẩn đoán trầm cảm mãn tính thường đòi hỏi sự can thiệp của các chuyên gia tâm lý, như bác sĩ tâm lý, nhà tâm thần học và các công cụ hỗ trợ.

Phỏng vấn lâm sàng: Bác sĩ hoặc chuyên gia y tế sẽ tiến hành một cuộc phỏng vấn chi tiết với bệnh nhân để đánh giá các triệu chứng, lịch sử bệnh và tình trạng tâm lý.
Tiêu chuẩn DSM-5: Chẩn đoán của trầm cảm mãn tính thường dựa trên các tiêu chuẩn đặt ra trong “Hướng dẫn chẩn đoán và thống kê tâm thần thức 5” (DSM-5), một hệ thống chuẩn đoán phổ biến được sử dụng trong lĩnh vực tâm thần học.
Đánh giá tâm lý: Bác sĩ có thể sử dụng các công cụ đánh giá tâm lý như bảng đánh giá Beck Depression Inventory (BDI) hoặc Hamilton Depression Rating Scale (HAMD) để đo lường mức độ trầm cảm.

2. Cách Điều trị

Phương pháp điều trị có thể bao gồm tư vấn tâm lý, sử dụng thuốc chống trầm cảm, và thậm chí là việc áp dụng các phương pháp điều trị đa chiều.

Liệu pháp nhận thức hành vi ( CBT): CBT là một phương pháp tâm lý học hiệu quả cho trầm cảm. Giúp người bệnh nhận biết và thay đổi tư duy và hành vi tiêu cực. Các phiên terapia hành vi tư duy có thể giúp cải thiện tâm trạng và khám phá cách đối mặt với stress.
Thuốc: Thuốc chống trầm cảm như serotonin và norepinephrine reuptake inhibitors (SSRIs và SNRIs) thường được sử dụng để giảm các triệu chứng trầm cảm. Thuốc có thể cần thời gian để phát huy tác dụng đầy đủ, và quá trình điều chỉnh loại và liều lượng có thể được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ.
Điều trị bằng dòng điện (Electroconvulsive Therapy – ECT): ECT có thể được sử dụng trong trường hợp trầm cảm nặng và không phản ứng với các phương pháp điều trị khác. Quá trình này thường được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ và chuyên gia y tế.
Tập thể dục và hoạt động thể chất: Tập thể dục có thể giúp cải thiện tâm trạng thông qua việc giải phóng endorphin và cải thiện sức khỏe nói chung. Hoạt động thể chất có thể là một phần quan trọng của kế hoạch điều trị.
Hỗ trợ từ xã hội và gia đình: Hỗ trợ từ gia đình, bạn bè, hoặc các nhóm hỗ trợ có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định tâm lý và hỗ trợ trong quá trình điều trị.

Kết Luận

Trầm cảm mãn tính không chỉ là một thách thức tâm lý mà còn là một hành trình tìm kiếm sự cân bằng cảm xúc và hòa nhập trong cuộc sống hàng ngày. Việc hiểu rõ về nó có thể là chìa khóa để mở cánh cửa cho hành trình hồi phục và tìm lại niềm vui chính mình.