Trí Thông Minh Tích Cực (Positive Intelligence - PQ) Là Gì

PQ là khả năng nhận thức, điều chỉnh và vận dụng cảm xúc để đạt được mục tiêu và sống một cuộc sống hạnh phúc, thành công. Nó được đo lường bằng chỉ số tích cực (PQ), là tỷ lệ phần trăm thời gian mà tâm trí của bạn hoạt động ở trạng thái tích cực so với tiêu cực.

Năm sức mạnh cốt lõi của trí thông minh tích cực:

Tự nhận thức: Khả năng nhận biết cảm xúc và suy nghĩ của chính mình.
Tự điều chỉnh: Khả năng kiểm soát cảm xúc và hành vi của bản thân.
Động lực: Khả năng tự tạo động lực và kiên trì theo đuổi mục tiêu.
Sự đồng cảm: Khả năng hiểu và chia sẻ cảm xúc của người khác.
Kỹ năng xã hội: Khả năng xây dựng và duy trì các mối quan hệ tốt đẹp.

Lợi ích của việc phát triển trí thông minh tích cực:

Tăng cường khả năng phục hồi: Giúp bạn dễ dàng vượt qua khó khăn và thử thách.
Nâng cao năng suất: Giúp bạn tập trung và hoàn thành công việc hiệu quả hơn.
Cải thiện mối quan hệ: Giúp bạn xây dựng và duy trì các mối quan hệ tốt đẹp với người khác.
Tăng cường hạnh phúc: Giúp bạn cảm thấy vui vẻ và hài lòng với cuộc sống.

Nguồn gốc của trí thông minh tích cực

Khái niệm trí thông minh tích cực (Positive Intelligence – PQ) được giới thiệu lần đầu tiên bởi Shirzad Chamine, một nhà khoa học thần kinh và khai vấn viên phát triển con người, trong cuốn sách “Trí thông minh tích cực” xuất bản năm 2012.

Nguồn gốc của PQ có thể được bắt nguồn từ nhiều lĩnh vực nghiên cứu khác nhau, bao gồm:

Tâm lý học tích cực: Nghiên cứu về những yếu tố góp phần tạo nên hạnh phúc và sự thịnh vượng của con người.
Khoa học thần kinh: Nghiên cứu về cách bộ não hoạt động và ảnh hưởng đến suy nghĩ, cảm xúc và hành vi của con người.
Trí tuệ cảm xúc: Khả năng nhận thức, hiểu và quản lý cảm xúc của bản thân và người khác.
Lãnh đạo tích cực: Phong cách lãnh đạo tập trung vào việc khơi dậy cảm hứng, tạo động lực và xây dựng sự tin tưởng cho các thành viên trong nhóm.

Chamine đã tổng hợp những kiến thức từ các lĩnh vực này để tạo ra một mô hình trí thông minh tích cực bao gồm 5 sức mạnh cốt lõi:

Tự nhận thức: Khả năng nhận biết cảm xúc và suy nghĩ của chính mình.
Tự điều chỉnh: Khả năng kiểm soát cảm xúc và hành vi của bản thân.
Động lực: Khả năng tự tạo động lực và kiên trì theo đuổi mục tiêu.
Sự đồng cảm: Khả năng hiểu và chia sẻ cảm xúc của người khác.
Kỹ năng xã hội: Khả năng xây dựng và duy trì các mối quan hệ tốt đẹp.

PQ được đo lường bằng Bài kiểm tra PQ, một bài kiểm tra trực tuyến miễn phí giúp đánh giá mức độ phát triển của 5 sức mạnh cốt lõi.

Chamine tin rằng PQ là một yếu tố quan trọng dẫn đến thành công và hạnh phúc trong cuộc sống. Ông đã thành lập Positive Intelligence® để cung cấp các chương trình đào tạo và khai vấn giúp mọi người phát triển trí thông minh tích cực.

Ngoài ra, một số nền văn hóa và triết lý cổ đại cũng có những khái niệm tương tự như trí thông minh tích cực, ví dụ như:

Lòng biết ơn: Trong nhiều nền văn hóa, lòng biết ơn được xem là một đức tính quan trọng giúp con người trân trọng những điều tốt đẹp trong cuộc sống và có một thái độ tích cực hơn.
Chánh niệm: Chánh niệm là một kỹ thuật thiền định giúp con người tập trung vào hiện tại và nhận thức rõ ràng về cảm xúc và suy nghĩ của bản thân.
Tư duy tích cực: Tư duy tích cực là một cách tiếp cận giúp con người tập trung vào những điều tốt đẹp và hướng đến những mục tiêu trong tương lai.

Có thể nói, trí thông minh tích cực là một lĩnh vực nghiên cứu mới mẻ nhưng có nguồn gốc từ nhiều nền tảng khác nhau. Việc phát triển trí thông minh tích cực có thể mang lại nhiều lợi ích cho con người, bao gồm tăng cường khả năng phục hồi, nâng cao năng suất, cải thiện mối quan hệ và tăng cường hạnh phúc.

Hệ đo lường của Trí tuệ Cảm xúc Tích cực (PQ)

Trí tuệ Cảm xúc Tích cực (PQ) được sử dụng như một thước đo sức khỏe tinh thần. Nó là tỷ lệ phần trăm thời gian tâm trí suy nghĩ tích cực, cho phép bản thân phát triển – một yếu tố quan trọng để đạt được tiềm năng tối đa.

PQ đo lường sức mạnh của các “cơ bắp” tinh thần tích cực (đôi khi được gọi là “nhà hiền triết”) của một cá nhân so với những yếu tố tiêu cực (được gọi là “kẻ phá hoại”). “Cơ bắp” tự chủ là khả năng của một cá nhân để tăng cường “nhà hiền triết” và giảm thiểu “kẻ phá hoại” (Chamine, 2012).

Hãy nghĩ về thể lực theo khía cạnh chịu đựng hoạt động thể chất, với ít nỗ lực hoặc tác động tiêu cực. Nếu bạn không khỏe mạnh về thể chất, bạn sẽ cảm thấy căng thẳng về thể chất ngay cả với hoạt động thể chất tối thiểu.

Điều tương tự cũng có thể được áp dụng cho sức khỏe tinh thần. Nếu bạn không khỏe mạnh về mặt tinh thần, bạn có thể trải qua căng thẳng tinh thần. Điều này có thể biểu hiện dưới dạng trầm cảm, lo lắng, thất vọng và tức giận. Nó chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến học tập, công việc, gia đình, các mối quan hệ, tương tác xã hội và giải trí.

Chamine (2012) mô tả “kẻ phá hoại” là những khuôn mẫu tư duy theo thói quen, phản ứng với những thách thức và tạo ra cảm xúc tiêu cực. Bạn chùn bước thay vì phát triển. Bạn có thể trải qua căng thẳng, thất vọng, hối tiếc, tức giận, tội lỗi, xấu hổ và lo lắng.

Đối thủ của “kẻ phá hoại” là “nhà hiền triết”.

Mặt khác của sức khỏe tinh thần này quản lý các thách thức thông qua những cảm xúc tích cực. Chúng có thể là sự đồng cảm, lòng biết ơn, sự sáng tạo, tò mò, tự tin, rõ ràng và hành động.

Trí thông minh Tích cực có dựa trên khoa học không?

Shirzad Chamine được biết đến nhiều nhất với việc phát triển lý thuyết về Trí thông minh Tích cực. Ông cho rằng Trí thônng minh Tích cực dựa trên nghiên cứu từ khoa học hiệu suất, khoa học thần kinh và tâm lý học nhận thức và tích cực. Ông mô tả nghiên cứu này như là sự xác nhận độc lập về Trí thông minh Tích cực.

Chamine và Katayama (2012) cho rằng có những phần khác nhau của não bộ kiểm soát “kẻ phá hoại” và “nhà hiền triết”. Phần não bộ sinh tồn kiểm soát chức năng thể chất và cảm xúc, đồng thời ảnh hưởng đến “kẻ phá hoại”, trong khi “nhà hiền triết” được kiểm soát bởi não bộ PQ và bao gồm vỏ não trước trán giữa, não phải và mạch đồng cảm. Não bộ PQ giải phóng endorphins để chống lại các hormone gây căng thẳng do “kẻ phá hoại” tiết ra.

Trong một phân tích của hơn 200 nghiên cứu khoa học khác nhau, kết luận tổng thể là mức PQ cao hơn dẫn đến thành công lớn hơn trong công việc, hôn nhân, sức khỏe, tình bạn và các lĩnh vực xã hội và sáng tạo.

10 Kẻ Phá Hoại Bên Trong

Chamine tuyên bố rằng cả kẻ gáo phán và nhà hiền triết đều cư ngụ ở các khu vực khác nhau của não bộ.

Tin tốt là những kẻ phá hoại không phải là tĩnh hoặc cố định suốt đời. Chúng có thể được thay đổi và suy yếu, thúc đẩy nhà hiền triết. Các bài tập được mô tả chi tiết trong bài viết này có thể giúp điều này xảy ra.

Không phải ai cũng bị ảnh hưởng bởi cả 10 kẻ phá hoại cùng một lúc và theo cùng một cách. Mọi người bị ảnh hưởng bởi các loại kẻ phá hoại khác nhau. Kẻ phán xét là kẻ chủ mưu chủ lực và là kẻ phá hoại phổ biến gây ra đau khổ cho tất cả mọi người.

1. Kẻ Phán xét

Thường được mô tả là kẻ phá hoại muôn thuở, kẻ phán xét sẽ liên tục chỉ trích bạn vì những sai lặp lại. Nó ám ảnh cảnh báo bạn về những rủi ro trong tương lai. Nó khiến bạn lo lắng và dễ dàng bị ám ảnh, tập trung vào tiêu cực. Phán xét là kẻ thù. Nó có thể kích hoạt các kẻ phá hoại khác và gây ra căng thẳng không cần thiết, cuối cùng làm giảm hiệu quả tổng thể của bạn.

2. Nạn Nhân

Nạn Nhân cảm thấy không được chấp nhận. Nó cố gắng thu hút sự yêu thương thông qua sự chú ý. Nó tập trung vào những cảm xúc nội tâm đau đớn và khi bị chỉ trích, nó có xu hướng thu mình lại. Nạn Nhân nhận được sự chú ý thông qua các vấn đề về cảm xúc, tính khí không tốt hoặc hành vi ủ rũ. Nạn Nhân cảm thấy cô đơn, bị cô lập, buồn bã và bị bỏ rơi. Nó cảm thấy thất vọng, bất lực và tội lỗi.

3. Kẻ Cả nể

Kẻ Cả nể cố gắng đạt được sự chấp nhận và yêu thương bằng cách giúp đỡ người khác. Điều này đáp ứng nhu cầu cảm xúc của nó. Nó làm hài lòng, tâng bốc và giải cứu. Kẻ Làm Vui Lòng đánh mất nhu cầu của bản thân và có thể trở nên bực tức.
Nó có nhu cầu mãnh liệt được người khác thích, điều này nó thực hiện một cách gián tiếp để người khác cảm thấy có nghĩa vụ đáp lại sự quan tâm. Kẻ Làm Vui Lòng cảm thấy khó chịu khi người khác không quan tâm đến những gì nó đã làm.

4. Kẻ Hiếu động

Kẻ Hiếu động tìm kiếm sự phấn khích từ nhiều hoạt động. Nó dễ dàng bị sao nhãng và thoát khỏi những cảm xúc khó chịu, tìm kiếm kích thích mới.
Sự chú ý liên tục bị chuyển hướng và tính thiếu kiên nhẫn là thường trực. Nó tránh tập trung thực sự và lâu dài vào bất kỳ vấn đề hay mối quan hệ nào. Kẻ Giáo Phản Không Yên Nghỉ cung cấp một sự thay thế cho việc tự chăm sóc bản thân và là một lối thoát khỏi lo lắng và đau đớn.

5. Kẻ Siêu thận trọng

Kẻ Siêu thận trọng luôn thể hiện sự sợ hãi và lo lắng liên tục về nguy hiểm. Nó lo lắng về những điều có thể xảy ra sai lầm. Nó luôn nghi ngờ bản thân và người khác.
Kẻ Siêu thận trọng luôn nghi ngờ những gì người khác có thể đang làm. Nó tìm kiếm sự trấn an và hướng dẫn thông qua các quy tắc, thủ tục và thẩm quyền. Kẻ Giáo Phản Cảnh Giác Quá Mức thường cảm thấy hoài nghi và yếm thế. Nó cảm nhận rằng cuộc sống đầy rẫy những nguy hiểm.

6. Kẻ Hiếu thắng

Kẻ Hiếu thắng tìm kiếm sự tự trọng và sự công nhận thông qua thành tích liên tục. Điều này có thể dẫn đến tính hướng tới mục tiêu và cuồng công việc, đánh mất mối quan hệ và nhu cầu cảm xúc. Nó điều chỉnh tính cách của mình để gây ấn tượng với người khác. Nó muốn hoàn thiện cái bên ngoài thay vì cái bên trong.
Nhu cầu tổng thể là cảm thấy thành công, vì điều này tạo ra cảm giác có giá trị. Hạnh phúc đạt được thông qua những thành tựu. Nó không thể kết nối sâu sắc với người khác.

7. Kẻ Siêu Lý Trí

Kẻ Siêu Lý Trí này tập trung vào việc xử lý mọi thứ một cách lý trí. Sự tập trung cao độ có thể khiến mất tập trung. Hiểu biết sâu sắc, kiến thức và sự thấu hiểu được coi trọng nhất. Nó phân tích hơn là trải nghiệm cảm xúc.
Kẻ Siêu Lý Trí có một chiến lược sinh tồn tốt. Nó trốn thoát vào một bộ não trật tự, lý trí, tạo ra sự an toàn và vượt trội về trí tuệ. Sự chú ý và khen ngợi đến từ việc trở thành người thông minh nhất.

8. Kẻ Kiểm Soát

Kẻ Kiểm Soát có một thôi thúc dựa trên lo lắng để kiểm soát. Nó muốn kiểm soát tình huống và hành động của mọi người. Nó là người ăn nói mạnh mẽ, ngang ngạnh và thích đối đầu. Kẻ Kiểm Soát đẩy người khác ra khỏi vùng an toàn của họ. Kẻ Kiểm Soát có thể kích thích và đe dọa người khác.
Giao tiếp có thể được thể hiện một cách tức giận và chỉ trích. Khi cảm thấy tổn thương hoặc bị từ chối, nó sẽ không thừa nhận điều này. Kẻ Kiểm Soát đạt được kết quả, nhưng chỉ là tạm thời và đánh đổi việc người khác cảm thấy bị kiểm soát và phẫn nộ.

9. Kẻ Khắt khe

Kẻ Khắt khe là một người cầu toàn và có nhu cầu giữ mọi thứ theo trật tự và tổ chức. Nó có thể rất hay chỉ trích bản thân và người khác. Kẻ Bám Mét rất yêu cầu sự tự kiềm chế. Nó có tiêu chuẩn cao và cần phải có phương pháp.
Luôn có sự thất vọng với bản thân và người khác. Kẻ Bám Mét hay châm chọc và tự cho mình là đúng. Nó không linh hoạt để đối phó với sự thay đổi và phong cách khác nhau của người khác. Những người khác cảm thấy bực tức, lo lắng và đầy nghi ngờ về bản thân.

10. Kẻ Lảng tránh

Kẻ Trốn Tránh tập trung vào những điều dễ chịu và tích cực, đồng thời tránh những điều khó khăn và khó chịu. Nó gặp khó khăn khi nói không, chống lại người khác, thích sự thoải mái và thói quen, trì hoãn khi các nhiệm vụ không thú vị.
Kẻ Trốn Tránh sẽ kìm nén sự tức giận và phẫn nộ, thay vì bộc lộ những cảm xúc này. Nó phủ nhận xung đột và các mối quan hệ tiêu cực, và sự tin tưởng từ người khác có thể hời hợt vì có sự né tránh xung đột và mức độ tin tưởng của người khác giảm xuống.

Giải thích về Khai vấn Trí Thông Minh Tích Cực

Khai vấn xoay quanh trí thông minh tích cực được thiết kế để giúp tăng cường các cơ bắp của sự dẻo dai tinh thần. Khai vấn bao gồm việc thực hành các bài tập trí thông minh tích cực hàng ngày. Mục tiêu là tăng cường sức khỏe tinh thần, suy yếu những kẻ phá hoại và củng cố nhà hiền triết.

Người khai vấn hợp tác với khách hàng để giúp họ đạt được suy nghĩ tích cực và thái độ tích cực thông qua việc thực hành liên tục. Người khai vấn có thể khuyến khích suy nghĩ tích cực và thái độ lạc quan nhằm cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần của khách hàng. Người khai vấn có thể giúp khách hàng tiếp cận những điều tốt đẹp và tồi tệ trong cuộc sống, với kỳ vọng mọi thứ sẽ diễn ra suôn sẻ.

Khai vấn trí thông minh tích cực có nghĩa là luyện tập các hoạt động mới để rèn luyện não bộ. Khi việc học hiệu quả trở thành thói quen, bạn nhận ra rằng bạn đang trở nên thông minh hơn, và muốn học hỏi nhiều hơn. Càng luyện tập, càng học, càng tạo nhiều thói quen tốt càng làm cho bộ não thông minh hơn, khiến bạn học tập chăm chỉ hơn và tạo ra nhiều kết nối tế bào thần kinh hơn, dẫn đến việc trí thông minh của bộ não tăng lên theo chiều hướng tích cực (Driemeyer, Boyke, Gaser, Buchel, & May, 2008).

Khai vấn trí thông minh tích cực có thể tập trung vào việc tăng điểm PQ (chỉ số thông minh tích cực) và tỷ lệ thời gian tâm trí của bạn hoạt động tích cực thay vì cản trở bạn. Ví dụ, PQ bằng 50 có nghĩa là tâm trí của bạn đang phục vụ bạn 50% thời gian. Nó cũng đang cản trở bạn khoảng 50% thời gian.

Nếu bạn có thể tăng điểm PQ của mình thông qua khai vấn tâm lý tích cực, bạn có thể gặp ít căng thẳng hơn, cải thiện hiệu suất công việc và tăng mức độ hạnh phúc.

Đo lường Trí Thông Minh Tích Cực (PQ): 3 Bài Đánh Giá và Bài Kiểm Tra

Các bài đánh giá và bài kiểm tra sau đây có thể được sử dụng với khách hàng của bạn để nâng cao và phát triển Trí Thông Minh Tích Cực (PQ) của họ.

1. Phòng Gym PQ

Bài tập PQ (PQ Reps) được tạo ra thông qua nghiên cứu chuyên sâu (Hebb, 1949; Doidge, 2007; Begley, 2009). Đây là những bài tập 10 giây được thiết kế để tăng cường sức khỏe tinh thần của PQ. Ý tưởng là khi PQ được củng cố, nó giúp khách hàng đối mặt với những thách thức với một tâm trí minh mẫn, tập trung và sâu sắc.

2. Điểm Số PQ

Điểm số PQ là tổng điểm của hạnh phúc và tiềm năng hiệu suất. Các nhà nghiên cứu Chamine và Katayama (2012) đã xác nhận thước đo này.

Điểm số PQ đo lường sức mạnh của nhà hiền triết so với kẻ gáo phán tiêu cực; là thước đo của sự dẻo dai tinh thần, nó được sử dụng rộng rãi. Đây là một yếu tố dự báo tốt về mức độ hạnh phúc của một cá nhân và mức độ họ thể hiện tốt so với tiềm năng của mình.

3. Chương trình khai vấn PQ

Gói khai vấn đầy đủ này kết hợp các bài đánh giá và bài kiểm tra về sức khỏe tinh thần. Chúng có thể được thực hành hàng ngày để tăng điểm số PQ và chỉ mất 15 phút mỗi ngày. Chương trình rèn luyện ba yếu tố cốt lõi của sức khỏe tinh thần: đánh chặn kẻ phá hoại, phát huy sức mạnh nhà hiền triết bên trong bạn và tăng cường sức mạnh vùng tư duy PQ.

Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm và trải nghiệm về trí thông minh tích cực, bạn có thể đặt một phiên khai vấn phám phá cùng Lyna coaching để tìm hiểu kĩ hơn về những kẻ phá hoại đang âm thầm cản trở tiềm năng phát triển của bạn.

3 Quyển Sách về Kẻ Phá hoại và Trí Thông Minh Tích Cực (PQ)

Có rất nhiều điều để nói về Trí Thông Minh Tích Cực (PQ) mà không thể gói gọn trong một bài đăng trên blog, vì vậy chúng tôi đề xuất các cuốn sách sau đây:

1. Trí Thông Minh Tích Cực: Tại Sao Chỉ 20% Các Nhóm và Cá Nhân Đạt Được Tiềm Năng Thực Sự của Họ – Shirzad Chamine

Cuốn sách này chứa đựng các công cụ và kỹ thuật có giá trị. Nó cho bạn thấy cách đo lường và tăng điểm PQ cho bản thân của bạn.

Cuốn sách sẽ giúp bạn xác định kẻ thù ẩn náu trong 10 kẻ phá hoại. Hiểu rõ từng kẻ phá hoại bên trong mình sẽ giúp bạn củng cố nhà hiền triết bên trong..

Đây là một cuốn sách đọc hấp dẫn và đầy cảm hứng, mô tả các hoạt động để phát triển sức khỏe tinh thần thông qua thói quen hàng ngày. Cuốn sách cũng mô tả các trò chơi thú vị để khai thác sức mạnh tinh thần.

Note: quyển sách này đã được dịch sang tiếng Việt do Alpha books phát hành.

2. The Saboteur Within: The Definitive Guide to Overcoming Self Sabotage – Matt Hudson Tạm dịch (Kẻ Phá Hoại Bên Trong: Hướng Dẫn Quyết Định để Khắc Phục Sự Tự Giáo Phản)

Cuốn sách này là một bài đọc tuyệt vời cho thấy sự tự hủy hoại bản thân có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, tiền bạc, các mối quan hệ và công việc kinh doanh như thế nào.

Nó mô tả cách những tình huống bị phá hoại này có thể được chuyển hóa thành công thông qua các kỹ thuật đa dạng.

Tác giả, Matt Hudson, giúp người đọc hiểu cách kẻ gáo phán bên trong hoạt động. Tác giả được sinh ra với vấn đề về thính giác nghiêm trọng nhưng coi đây là cách nâng cao các giác quan khác của mình. Ông đã phát triển một món quà độc đáo: ông có thể biết khi mọi người mất tinh thần và cần được khích lệ lại.

Cuốn sách mô tả các công cụ và động lực cần thiết để vượt qua những tình huống khó khăn trong cuộc sống.

3. The Mind Monster Solution: How to Overcome Self-Sabotage and Reclaim Your Life – Hazel Gale. Tạm dịch (Giải pháp Quái Vật Tinh Thần: Làm Thế Nào để Vượt Qua Sự tự hoại của bản thân và Lấy Lại Cuộc Sống)

Tác giả của cuốn sách này, Hazel Gale, là một vận động viên vô địch thế giới kiêm nhà trị liệu.

Những trải nghiệm của chính bà khi được mọi người ngưỡng mộ vì thành công trong khi đồng thời phải trải qua sự tự hủy hoại bản thân thông qua trầm cảm, lo lắng và nghi ngờ bản thân là những gì dẫn đến cuốn sách này.

Trong sách, bà mô tả chúng như những con quái vật trong tâm trí của mình và là những đối thủ nguy hiểm khi bước lên sàn đấu.

Cuốn sách mô tả giải pháp quái vật tinh thần – một hệ thống để vượt qua nỗi sợ hãi, sự tự hủy hoại bản thân và hiệu suất thấp. Ngoài ra, cuốn sách còn chứa đựng những giai thoại, công cụ trị liệu và bài tập rất hữu ích để giúp tạo ra một cuộc sống sự tự tin và tích cực.

Tài liệu tham khảo:

Sách: Trí thông minh tích cực (Positive Intelligence) của Shirzad Chamine
Trang web: https://www.positiveintelligence.com/

Chamine, S., & Katayama, R. (2012). Positive intelligence: How to maximize performance and potential. Stanford Advanced Projected Management
Doidge, N. (2007). The brain that changes itself: Stories of personal triumph from the frontiers of brain science. Penguin Books.
Driemeyer, J., Boyke, J., Gaser, C. Buchel, C., & May, A. (2008). Changes in gray matter induced by learning: Revisited. PLOS One, 3(7).
Fredrickson, B. L., & Losada, M. F. (2005). Positive Affect and the Complex Dynamics of Human Flourishing. American Psychologist, 60(7), 678–686.
Gale, H. (2018). The mind monster solution: How to overcome self-sabotage and reclaim your life. Yellow Kite.
Gottman, J. M., & Silver, N. (2015). The seven principles for making marriage work. Harmony Books.
Hebb, D. (1949). The organization of behavior: A neuropsychological theory. John Wiley and Sons.
Hudson, M. (2013). The saboteur within: The definitive guide to overcoming self sabotage. Author.
Kun, A., & Gadanecz, P. (2019). Workplace happiness, well-being and their relationship with psychological capital: A study of Hungarian teachers. Current Psychology, 1046–1310.
Post, S. (2005). Altruism, happiness, and health: It’s good to be good. International Journal of Behavioral Medicine, 12(2), 66–77.